Балаҕан ыйын 24 к. улуустааҕы тыа хаһаайыстыбатын департаменын салайааччыта Леонид Ушканов тыа хаһаайыстыбатын эбийиэктэригэр сырытта. Ньурбатааҕы көтөр фабрикатыгар тиийэн, быйыл тутуллуохтаах саҥа хочуолунай боппуруоһун хонтуруолласта. Улуустан үп көрүллэн, Көтөр фабрикатыгар саҥа хочуолунай тутуллан сэтинньи ыйга үлэҕэ киириэхтээх. Фабрика үлэһиттэрэ сирин кутан үрдэтэн бэлэмнии сылдьаллар. Куонкурс ыытыллан, бэдэрээтчит быһаарыллан, матырыйаалларын таһан саҕалаабыт. 3 саҥа хочуол аҕалыллыбыт. Бу сэрэдэҕэ Дьокуускайтан 5 үлэһит, итиэннэ хочуолунай эркинин матырыйааллара хоҥноллор. Суол хаалыар диэри хочуолунай матырыйаал барыта аҕалыллан, үөһэ ыйыллыбыт кэмиттэн хойутаабакка үлэҕэ киирэрэ былааннанар.
Леонид Ушканов салгыы Ньурбатааҕы кормовой хампаанньа Киппэ Бүтэйигэр баар базатыгар сырытта. Былырыын кормопроизводство бырагырааматынан ылыллыбыт уотурба собуота таҥыллан үлэҕэ киириэхтээх.
«Сунтаар улууһун Тойбохой нэһилиэгиттэн «Тойбохой» ТХПК салайааччыта Алексей Сидоров кэлэ сырытта, — диир Леонид Владимирович. — Кини иллэрээ сылтан Тойбохойго уотурба собуотун аһан үлэлэтэ турар. Этэҥҥэ үлэлии турар, сылын аайы үлэтин кээмэйин улаатыннаран, дьон-сэргэ кинилэр бородууксуйаларын хамаҕатык ылар диэн кэпсиир. Биһиги Алексей Сидоровы кытта былырыын бара сылдьан билсибиппит. Кини ол кэпсэтии түмүгүнэн кэлэн, сүбэлээн-амалаан таҥыытыгар көмөлөстө. Собуоппут таҥыллан бүтэн эрэр. Новосибирскайтан биир собуоттан сакаастаабыппыт, тойбохойдор ылбыт собуоттарыттан. Онон тойбохойдор ханнык ыарахаттары көрсүбүттэрин, туох сатамматаҕын туһунан бэйэлэрин уопутуттан үллэстэллэр. Ол иһин кинилэргэ махталлаахпыт.
Собуоппут уотун докумуона бу күннэргэ бүттэҕинэ, уота холбонноҕуна собуоппутун үлэлэтиэхпит. Бу дьоҕус кыамталаах уотурба собуота, бэйэбит улууспут наадыйыытын хааччыйар соруктаахпыт. Этэҥҥэ холбонон үлэлээтэҕинэ, бастаан сүөһү сиир уотурбатын оҥорон саҕалыахпыт. Гранулированнай оту эмиэ оҥорон көрүөхтээхпит. Бу собуот толорор үлэтэ элбэх: көтөр, сибиинньэ, сылгы аһылыктарын эмиэ оҥорор. Онон олус наадалаах собуот буолар. Быйыл этэҥҥэ холонон көрүү буолуоҕа, ымпыгын-чымпыгын биллэхпитинэ эһиил күүскэ үлэлэтиэхтээхпит».
Бу кэнниттэн Леонид Ушканов Сүлэҕэ тиийэн «Сиибиктэ» бааһынай хаһаайыстыба үлэтин-хамнаһын билистэ. Кыстыкка киириигэ бэлэмнэнии үлэтэ бара турар. Степан Васильевич уонна Любовь Васильевна Ивановтар хаһаайыстыбаларын бэркэ тэринэн-бэринэн олороллор. Быйыл үһүс хотонноругар сүөһү кыстата киллэрээри бэлэмнии сылдьаллар, атын икки хотонноругар бытархай өрөмүөн үлэтэ барар. Үлэһиттэр бары бааллар, сөптөөх отторун саппааһын, эбии аһылыктарын хааччыммыттар.
Былырыын улуус хаһаайыстыбаларыттан «сиибиктэлэр» бастакынан газгольдер киллэрбиттэрэ. Онон гааһынан сылыттан этэҥҥэ кыстаабыттар, харчыга улахан кэмчилээһин буолла, гаас оттук олус наадалаах эбит, диэн санааларын үллэстэллэр.
Тиһэҕэр Леонид Ушканов Сүлэҕэ Ньурбатааҕы кормовой хампаанньа базатыгар сырытта. Ый анараа өттүгэр бурдук хомууругар быраактыкаҕа кэлбит АГАТУ Өктөмнөөҕү филиалын 4 устудьуона үлэлии сылдьаллар. Билигин хомуллубут эбиэс бурдугу ыраастыыллар. Оҕолор настарыанньалара үчүгэй, үлэ-хамнас үчүгэйдик барарын иһитиннэрдилэр.
«Быйыл, хомойуох иһин, бурдукпут курааннаан аанньа үүммэтэ, былырыыҥҥыга быдан тиийбэт. Ол курдук былырыын 256 туонна бурдугу ыраастаан хаһааммыппыт, быйыл ыраастанан бүттэҕинэ бурдукпут 130-140 т буолара сабаҕаланар».
Геннадий АНТОНОВ