Ахсынньы 25 к. Чаппандаҕа «Ньурба-1” куустаҕа улуус баһылыгын кыбаарталлааҕы сүбэ мунньаҕа буолла. Үгэс быһыытынан дьону тус боппуруостарынан приемнааһын ыытылынна. Сүбэ мунньахха улуус баһылыгын солбуйааччыта Наталия Петрова, департаменнар, управлениелар уонна тэрилтэлэр салайааччылара, нэһилиэктэр исписэлиистэрэ уо.д.а. кытыннылар.
Дьаархан баһылыга Станислав Конощук, Октябрьскай нэһилиэк баһылыга Семен Корякин, Чаппанда баһылыгын солбуйааччыта Екатерина Иудина уонна Ньурба куорат баһылыга Геннадий Игнатьев үлэ-хамнас уонна инники былаан туһунан иһитиннэрдилэр.
Дьаархан нэһилиэгин баһылыга Станислав Конощук нэһилиэк сүрүн кыһалҕатынан нэһилиэктэн федеральнай суолга диэри суол кыһалҕатын уонна спорт саалата суоҕун ааттаата. 2016 с. өрөспүүбүлүкэттэн үбүлэнэн тутуллубут МФЦ номнуо аварийнай туруктанан сабыллан турар, “Туйгун” ХЭТ-кэ экспертиза оҥорторбуттар. Биир өттө барыта көтүрүллүөн наада, оттон спорт-саала өттө үчүгэйдик турар диэбиттэр. Эргэ кулууп дьиэтин өрөмүөннээн, олохтоох дьаһалтаны, Д.С.Жиркова аатынан култуура уонна спорт киинин, бибилэтиэкэни онно көһөрбүттэр, дьиэ тымныы. Улуус баһылыга Алексей Иннокентьев нэһилиэктэн федеральнай суолга диэри суол учаастага улуус балансатыгар саҥа кэлбитин, көрүү-истии үлэтэ барыаҕын эттэ. Нэһилиэк салалтата этэрин курдук МФЦ спорт саалатын өттүн хаалларары эбэтэр бүтүннүү көтүрэн өрөмүөннүүр туһунан боппуруоһу үөрэтиэхтэрэ. Улуустан үп көрүллэн, эмиэ саҥатык оҕо уһуйаана саахалланар туруктаммытын, 2 сыл өрөмүөннээн трубнай сыбаайа үрдүгэр туттулар. Дьаархан улууска биэрэги бөҕөргөтүүгэ бырайыактаах соҕотох нэһилиэк буоларын быһыытынан, маны бырагыраамаҕа киирсэрин ситиһэн үлэ барыахтааҕын бэлиэтээтэ.
Октябрьскай нэһилиэк баһылыга Семен Корякин нэһилиэк үлэтин-хамнаһын сиһилии иһитиннэрдэ. Туруорсуу быһыытынан 400 миэстэлээх Антоновка орто оскуолатыгар 600 оҕо 2 симиэнэнэн үөрэнэрин, “Биһик” оҕо уһуйаанын бастакы этээһэ тымныытын, балыыһа хочуолунайа сабыллан квартальнай хочуолунайга холбонон тымныйбытын, кэлэр сылга ититии турбатын 80-наахха уларытан тардыллыахтааҕын иһитиннэрдэ. Нэһилиэк 288 миэстэлээх начаалынай оскуола самалык дьиэтин уонна квартальнай хочуолунай тутуутун туруорсар.
Улуус баһылыга Алексей Иннокентьев соторутааҕыта СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччыта Сергей Местниковтыын Ньурбаҕа СӨ норуоттарын Спортивнай оонньууларыгар көрсө тутуллуохтаах эбийиэктэри биирдиилээн ырытан кэпсэппиттэрин иһитиннэрдэ. «Зал единоборств” өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүн суотугар тутуллуохтаах, стрелковай тир тутуута источнига быһаарылла сылдьар. “Ромашка” оҕо уһуйаана, 288 миэстэлээх начаалынай оскуола тутуутун туһунан кэпсэтии барар. Эһиил 170 миэстэлээх норуот айымньытын дьиэтэ киириэхтээх.
Кэпсэтиигэ кыттыбыт Антоновка олохтоохторо АТП оптуобуһа маршрукка тиһэх тохтобулга — “Елочка” таһыгар тиийэн кэлэрэ наадатын, ИСУ тутулла турар 170 миэстэлээх поруот айымньытын дьиэтин дизайнын оҥорууга үлэлиэх буолбут Елена Коганы кытта үлэтигэр санааларын эттилэр.
Чаппанда нэһилиэгин баһылыгын солбуйааччыта Екатерина Иудина нэһилиэккэ уот мөлтөҕүн, тупсаран оҥоруу үлэтигэр нэһилиэккэ баар тыраахтырдар эргэрэн ыарахаттар баалларын, олохтоох балыыһа дьиэтэ аварийнай буолуоҕуттан тыа хаһаайыстыбатын Үөрэҕин киинин тымныы дьиэтигэр көһөн үлэлиирин, кулууп дьиэтэ өрөмүөҥҥэ наадыйарын, эргэ оскуола дьиэтин уонна таһынааҕы мастарыскыайы, тракторнайы көтүрүү боппуруоһун көтөхтө. 2024 с. эргэ оҕо уһуйаанын дьиэтин өрөмүөннээн элбэх аналлаах киин буолуохтаах, дьаһалта онно көһүөхтээх, газгольдер холбуурга улуустан 900 тыһ. солк. көрүллүбүт. Саамай улахан кыһалҕа – балыыһа.
Алексей Иннокентьев иһитиннэрбитинэн, ахсынньы 7 к. Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтэ мунньахтаан Чаппандаҕа баар Үөрэх киинэ тус аналынан үлэлиэхтээҕин быһаарбытын, онон доруобуйа харыстабылын хайысхатынан саҥа балыыһаны туттарарга туруорсуулаах үлэ барыахтааҕын, улуустааҕы киин балыыһа министиэристибэни кытта эмиэ үлэлэһиэхтээҕин бэлиэтээтэ. Чаппандаҕа федеральнай уонна СӨ бүддьүөттэриттэн үбүлэнэн, 1600 кв. м иэннээх модульнай спорт саалата тутуллар буолла. 2027 с. Ньурбаҕа СӨ Норуотттарын спортивнай оонньууларын сорох күрэхтэһиитэ Чаппандаҕа буолуоҕа.
Ньурба куорат баһылыга Геннадий Игнатьев туруорсуулаах кыһалҕалар истэригэр уот мөлтөҕүн, кирдээх ууну таһарга аналлаах тиэхиньикэ тиийбэтин, куорат канализационнай ситимэ аварийнай туруктааҕын уо.д.а ааттаата. Ньурба куоракка канализационнай ситим устата – 7 км, итинтэн 70%-на аварийнай туруктаах. «Березовка” микро-оройуонугар 500 учаастактан 100-гэр эрэ уот киллэрилиннэ. Ньурба к. чааһынай секторыгар кииннэммит сылааһы холбуур былааннаахтар. «Арыылаах” ХЭТ 47 ыалга кииннэммит сылааһы холбуур үлэни ыытыахтаах. “Саахалланар туруктаах дьиэттэн көһөрүү” судаарыстыбаннай бырагыраама чэрчитинэн аҕыйах хонуктааҕыта 135 ыалга кыбартыыраларын күлүүһүн туттардылар. Быйыл Убайаан баанньыгын инструментальнай чинчийиитин ыыттарбыттар. Баанньык дьиэтин суунар өттө аварийнай туруктаах буолан үлэлээбэтэ. 2 сыллаах чөлүгэр түһэрии үлэтин ыытарга былаанныыллар.
Бу курдук элбэх боппуруос таарылынна, нэһилиэктэр уонна Ньурба үгүс хайысхалаах үлэлэрэ-хамнастара дьүүллэһилиннэ. Мунньах кэмигэр улуус баһылыга Алексей Иннокентьев Дьаархан нэһилиэгин олохтоохторо Спартак Федоровка уонна Михаил Ивановка наҕараадаларын туттарда. Алексей Михайлович эбийиэктэр тутууларыгар уо.д.а. сыһыаннаах этиилэргэ толору хоруйдары биэрдэ, инники үлэҕэ сыал-сорук туруорда.
Геннадий Антонов