🌷🌷🌷Кулун тутар ый саас кэлиитэ саҕаланан, күн уһаан чаҕылыччы тыгара дьон сүргэтин көтөҕөр.Кулун тутар 8 күнүгэр, Аан дойдутааҕы Дьахталлар күннэригэр аналлаах бырааһынньыктааҕы нүөмэргэ Ньурбатааҕы драматическай тыйаатыр артыыһа, СӨ үтүөлээх артыыһа Майя Петровна Слепцованы кытары кэпсэтиибин ааҕааччыларга тиэрдэбин.
«Саха» НКИХ ханаалыгар бииртэн биир сонун киинэ сериаллар тахсаннар дьон кутун туталлар. Ааспыт нэдиэлэҕэ көрөөччү кутун туппут элбэх сиэрийэлээх «Уот Дьулустаан» киинэ түмүктэннэ. «Уот Дьулустаан» киинэ сериалыгар Майя Слепцова Сүөкүлэ, Ньукуус эбээтин оонньуур. Бу иннинэ Майя Петровна режиссёр Елена Эверстова «Сүлүһүннээх тапталыгар» Өкүлүүнү, «Мин таптыыр спутнигым» Анна оруолун толорон, көрөөччү биһирэбилин ылбыта.
Майя Петровналыын кэпсэтиибитин саҕалыырбытыгар: «Тыйаатыр сыанатыгар, биитэр телесериалга уһуллар ордук дуу?»— диэн ыйытыыбар, хайата да чэпчэкитэ суоҕун, ааптар биэрбит тылларын, санааларын бэйэҕэр иҥэринэн көрөөччүгэ тиэрдиэхтээххин диэн этэр.
-Ааптар толкуйдаан таһаарбытын курдук буолуохтаах. Ол ону бэйэҕэр иҥэринэн көрөөччүгэ тиэрдэр курдук үлэлэһэн оонньуурга тылы илдьиритиигэ хайатыгар да уустук. Аны бэйэҥ өйдөбүлгүн этиэххин баҕарбытын да иһин, режиссёр сүрүн дирижёр буолан кини этиитинэн, тональноһынан оонньуохтааххын.
Киинэ, тыйаатыр режиссёра артыыһы хайдах баҕарар оҥорон таһаарар. Артыыс хайа баҕарар оруолга оонньуурга пластилын курдук бэлэм буолуохтаах. Сороҕор артыыс оруолугар кыайан киирэн быстыбакка, ылыммыкка тоҥ пластилины ириэрэргэ бириэмэ бөҕөтүн барыан сөп.
Киинэ кылгас кэрчик кэмҥэ уһуллар буолан ыарахаттардаах. Бииринэн, айылҕаттан тутулуктаах, иккиһинэн, анал дьиэ-уот көстүүтэ күчүмэҕэйдэрдээх буолан, уһуон-тэнийиэн сөп.
-Көстөр киинэлэр үксүлэрэ Дьокуускай куорат кытыытынааҕы нэһилиэктэргэ уһуллаллар. Бүлүү бөлөх улуустарыгар уһуллара буоллар диэн санаа киирээччи да?
-Бу сөптөөх ыйытыы.Бүлүү бөлөххө В.С.Яковлев — Далан «Тыгын Дархан» арамаанынан киинэ уһуллубута. Киинэҕэ маассабай уһулуу буолбутугар бары нэһилиэктэр кыттыыны ылбыттара. Ол кэнниттэн бу диэки киинэни устуу үптэн-харчыттан тутулуктааҕа, биитэр мантан көҕүлээччи суоҕуттан эбитэ дуу киинэ уһуллубат.
-«Уот Дьулустаан» сериалга Ньурбаттан элбэх артыыстар уһулуннулар, онон үлэлииргэ интэриэһинэй буолуо.
-Оннук. Бу сырыыга Ньурбаттан элбэх артыыстар: СӨ култууратын туйгуна Алгыс Макаров, СӨ култууратын туйгуна Дмитрий Слепцов оҕолорунаан, Никита Григорьев, Сардаана Михайлова, Ася Колесова буолан киинэҕэ уһулуннубут.
-Майя Петровна, киинэҕэ уһуллубут оруолларгыттан эйиэхэ ордук ханнык оруол ордук чугаһый?
-Киинэ сериалларыгар «Сүлүһүннээх тапталга» ийэм кэминээҕи 70-80 сыллардааҕы кэми оонньообут курдукпун, «Мин таптыыр спутнигым» киинэ билиҥҥи олох көстөр. «Уот Дьулустааҥҥа» хос эбээлэрбитин оонньуубун. Онон артыыс хайа баҕарар кэмҥэ олорон ааспыт дьон оруолун толоруута дьол дии саныыбын.
-Сүрүн үлэҥ тыйаатыры таһынан, радиоаҕа, ютуб каналга «Эбээ Маайа» биэриилэриҥ таһынан Ньурбаҕа ыытыллар араас култуурнай тэрээһиннэр көхтөөх кыттааччыта буолаҕын, бириэмэҕин хайдах аттараҕыный?
-Быйыл Улуу Кыайыы 80 сылыгар анаан Л.Н.Толстой кэминээҕи «Сэрии уонна эйэ» («Война и мир») арамаанын суруйааччы Н.Е.Мординов — Амма Аччыгыйа сахалыы тылбааһын араадьыйаҕа ааҕабын. «Машина времени» миэхэ төттөрү баран иһэр курдук, билиҥҥи кэмҥэ олоробун да, дьоруойдарбынан хаалан иһэбин. Урукку да, билиҥҥи да дьон олоххо таптыылларын курдук таптыыллар, сэриилэһэллэрин курдук сэриилэһэллэр, эйэлэһэллэр.
-Артыыс киһи куолаһынан буоллаҕа дии…Эһээхэй оҕо ытыырын үүт үкчү үтүктэҕит дии, жанровай да толорууга барсыаххытын сөптөөх.
-Эһээхэй оҕо ытыырын аан бастаан үтүктэн көрбүппэр аҕам истэн итэҕэйэн: «Хайа, хайаларын оҕолорун аҕаллылар?»- диэн ыйытта.Онон майгыннатар эбиппин дии санаабытым. Спартак Иванович Слепцов институкка туттарсарбар этюдкар туһан диэн сүбэлээбитин туһанаммын үөрэххэ киирбитим. Сороҕор оҕолор аһара ытыыр кэмнэригэр эһээхэй оҕолуу ытаатахпына миигиннээҕэр кыра оҕо баар эбит диэн уоскуйаллар.Биирдэ онтукабын самолёкка көтөрбөр туһанан турардаахпын.
-Майя Петровна, тус олоҕун туһунан билиһиннэр эрэ.
-Икки кыыстаахпын, ыаллар, элбэх оҕолордоохтор, онон мин элбэх сиэн эбээтэ буолабын.Этэҥҥэ үлэлии сылдьаллар.
-Кыргыттаргыттан эйигин удьуордаан кыра кыыһыҥ Маргарита тыйаатырга үлэлиир. Бэйэтэ туспа суоллаах-иистээх, көрүүлээх режиссёр быһыытынан үлэлэрдээҕин ааҕааччы быһыытынан билэбин.
— Маргарита 2012 сылтан саҕалаан нуучча норуодунай остуоруйаларынан, сэриигэ аналлаах «Сирота войны», А.Н.Островскай «Гроза», А.Вампилов айымньытынан «Дом окнами в поле», Сиэн Чолбодук «Иччилээх иччитэх балаҕан» уо.д.а. испэктээктэри туруорбута.
-Артыыс буолуон баҕарар эдэр ыччакка туох сүбэни биэриэ этигиний?
-Артыыс киһи автобуһунан, массыынанан айаннаан иһэн да буоллун, таһырдьа хаама да сылдьар кэмигэр элбэҕи кэтээн көрөр.
Тугу үлэлиирин, эбэтэр үлэлии сылдьыбытын санаан болҕомтоҕо ылыахтаах.Киэһээ утуйаары сытан «киинэ лиэнтэтигэр» көстөрүн курдук ымпыгар-чымпыгар диэри ойуулаан көрөргө үөрэниэхтээх. Баҕар ааһан иһэн ыты көрбүтүн, биитэр алаадьы буспут сыта хайа олбуортан кэлбитин, эбэтэр туохтан сылтаан мөккүспүтүн, туох суолталаах тэрээһин буолбутун саныыр курдук өйүгэр хатыыр гына эрчиллиэхтээх.Уонна кылаабынайа элбэхтик кинигэ ааҕыахха наада.
Тыйаатыр көрөөччүтэ суох сабыллар. Онон күндү көрөөччүлэр дьыл ханнык баҕарар кэмигэр сынньана таарыйа тыйаатырга сылдьыҥ, сэҥээриҥ, сөҕүҥ, махтайыҥ.
— Майя Петровна, кэлэн иһэр кулун тутар 8 Аан дойдутааҕы Дьахталлар күннэринэн эҕэрдэлиибин. Мэлдьи көрөөччүлээх буолуҥ, сөбүлүүр дьарыккытынан дьарыктанан дьон-сэргэ сэҥээриитин ыла туруҥ.
-Махтал кэрэ аҥардары эҕэрдэлиибин. Алаһа дьиэҕит мэлдьи дьолунан, тапталынан туоллун. Оҕолоргут чэгиэн буоллуннар.Мэлдьи үөрэ мичилийэ, олоҕу киэргэтэ, тупсара сылдьыҥ.
— Махтал. Быыс булан кэпсэппиккитигэр махтал.
Антонина Семенова